U bent nu hier

Ik dacht ‘je bent toch altijd nu hier en straks misschien daar, hoezo kan je dat op een goede manier zijn?’.

De rest van het team leek het niet vreemd te vinden en spv-en kunnen heel intimiderend zijn met hun zelfverzekerdheid, dus ik durfde niet te vragen wat ze bedoelden.

Leven in het hier en nu is goed voor je welzijn en gezondheid. Het is misschien nog geen universele waarheid, maar de meeste mensen zijn het er denk ik wel mee eens.

Maar we hebben het er nog steeds niet over wat we er mee bedoelen.

In ieder geval niet precies wat m’n collega er mee bedoelde. Toen hadden we het erover of onze cliënt psychotisch aan het worden was. Je kan prima niet in het hier en nu zijn en ook niet psychotisch.

Iemand die tijdens een lange wandeling naar een podcast luistert, vindt misschien van zichzelf dat hij helemaal in het hier en nu is. Terwijl hij toch met minstens twee dingen tegelijkertijd bezig is.

Bij yoga bedoelen we ermee dat je je aandacht volledig richt op de taak waar je mee bezig bent, of dat nou mediteren, afwassen of je werk is.

Dus mensen die alles doen met hun telefoon in hun hand zijn niet in het hier en nu (en ook nogal asociaal, maar dat terzijde).

Zijn mijn (dementerende) bewoners in het verpleeghuis nu wel of niet in het hier en nu? 

Sommige bewoners zijn de hele dag bezig met waar ze zijn en welke dag of hoe laat het is (‘is dit Veendam?’). Anderen weten redelijke zeker waar en wanneer ze zijn, al komt dat niet overeen met waar en wanneer ik meen te zijn, maar het is geen onderwerp. Sommigen denken om 10 uur ‘s ochtends ineens dat het bedtijd is. Weer anderen lijken compleet los gezongen van tijd en plaats, ze doen nog net mee met de zwaartekracht, andere natuurwetten zijn niet aan ze besteed.

De aandacht is soms gericht, vaak snel verloren.

Toch denk ik dat mijn mensen volledig in het hier en nu leven. Om de simpele reden dat ze niks anders hebben.

Daarom is communiceren met mensen met dementie voor mij zo’n kalmerende, heerlijke, gelukkig makende activiteit.

Ik luister naar alle geluiden, hele of halve zinnen, hele of halve woorden, kreten en kijk naar alle uitdrukkingen en bewegingen. Vervolgens doe ik mee, rustig aan, af en toe wat geks tussendoor, dan weer even stil. Samen improviseren we een gesprek.

Dat is qua ‘hier en nu’ toch andere koek dan wanneer ik tijdens m’n zonnegroeten op de yogamat weer heb bedacht wat we de rest van de week eten.

Zoals één van mijn bewoners onlangs concluderend zei: ‘ach, we doen eigenlijk maar wat!’.